Displaying items by tag: Lavur da Matura

Montag, 29 Januar 2024 11:34

Blog Rumantsch: Lavurs da matura 23

Als 17 da november han duos scolaras ed ün scolar da rumantsch da la 6avla gimnasi, Alina Andrighetti da Sent, Oriana Jäger da Cunter e Noah Damerow da Tarasp, preschantà lur lavurs da matura a Scuol aint il Hotel Belvedere.

I s’han dedichats tuots trais cun plaschair e motivaziun a temas tuottafat divers: Als disegns d’uffants, ad üna chanzun da pelegrinadi ed a la tecnica e’l process da fabrichar ün electrocart. In seguit üna cuort’invista. Bun divertimaint!  

Uorschla Natalia Caprez Brülhart

Pitschens artists e lur muond – la diagnostica da las cumpetenzas cognitivas a man dal test “Mannzeichen”

Alina Andrighetti

Lavur da Matura Alina AndrighettiLavur da Matura

Cul test da disegnar persunas (“Mannzeichentest”), homenins, duonninas ed uffants, as poja evaluar cumpetenzas cognitivas. Meis böt da la lavur da matura es stat quel da sviluppar ün test sumgliaint, in fond disegnar als uffants üna bes-cha, nempe ün giat. Quai hana stuvü far uschè bain sco pussibel. Lura n’haja congualà quists duos tests applichats, per savair scha’l test cul giat ch’eu n’ha sviluppà po gnir dovrà in listess möd sco’l test cun persunas. Eu n’ha lura visità diversas scoulas primaras in Engiadina Bassa ed a Tavò. Cun var 60 scolarinas e scolarins da la prüma e seguonda classa n’haja fat ils duos tests. Ils resultats n’haja analisà a man d’üna tabella.

Cun quai cha cumpetenzas cognitivas han da chefar eir cul stadi da svilup da l’uffant, n’haja resguardà pell’analisa eir il stadi da svilup da l’uffant.

Quant inavant as poja ragiundscher ils listess resultats culs duos tests?

Ils duos tests as poja applichar in listessa mod’e maniera, pigliond il cas cha l’uffant chi vain examinà es versà cun giats. Eu n’ha constatà ch’uffants chi han respet o dafatta temma da giats, han gnü daplü fadia da tils disegnar ed han ragiunt plü pacs puncts illa tabella sco per exaimpel ün uffant chi ha giats a chasa.

T’han tscherts resultats surpraisa?

Eu sun statta fich stutta da verer cha be circa 20% dals uffants han cumpetenzas cognitivas chi correspuondan a lur età. I’s sa però cha minch’ uffant es oter ed as sviluppa uschea eir individualmaing. I nu dà ne güst e ne fos. Uffants chi’s sviluppan ün pa plü plan, rivan il bler da recuperar quist retardimaint in lur svilup fin a la fin da lur carriera da scoula.

Che t’ha plaschüda il meglder cun scriver quista lavur?

I m’ha fascinada quant averts cha’ls scolarins sun stats be subit ed eir chi nun han gnü bod ningünas retgnentschas da’m far dumondas. Id han gnü ün plaschair da’m pudair güdar e sun stats superbis da pudair far duos disegns per mia lavur. Id es stat bê da tils imprender a cugnuoscher e da discuorrer ün pa cun tuots. No vain passantà blers mumaints inschmanchabels dond risadas ed eu tils less dir amo üna jada grazia per lur disegns. 

Diversitad armonica - ina analisa da variantas musicalas

Oriana Jäger

Lavur da Matura

En mia lavur da matura hai jau m`occupada cun variaziuns en la musica. Jau hai era scrit mez trais variantas da la chanzun da pelegrinadi, la “Canzung viglia da Ziteil”.

Lavur da Matura

Quella chanzun deriva da Ziteil sez. Quai è in baselgia da pelegrinadi sur Salouf nua ch’era il pader e scriptur enconuschent, Alexander Lozza, è stà custodi dal 1919-1936. La chanzun quinta d’in viadi per survegnir pardun. Ina da quellas variantas hai jau alura sunà a la preschentaziun da la lavur da matura.

Pertge has tschernì quella chanzun?

Perquai che jau sun da Cunter en il Surses e la chanzun deriva da Ziteil, pauc toc davent da là nua che jau sun creschida si. Cun quai ch’ella n’è betg uschè enconuschenta sco la nova chanzun hai jau era vulì trair endament ch’i dat ina versiun pli veglia da la chanzun.

Tge ha motivà tai da tscherner quest tema?

Musica è mia passiun e cunquai che jau sun il cornet, hai jau savì gia a l’entschatta che mia lavur da matura duess avair da far insatge cun musica. I ma para era fascinant tge ch’ins sa far cun in cornet. Latiers jau hai empruvà da chattar or danunder ch’ils cumponists han lur ideas. Partind da questas ponderaziuns e retschertgas, hai jau lura cumponì sezza ina varianta da la “Canzung viglia da Ziteil”.

Lavur da Matura

E-Power electrocart – Il process da fabrichar ün veicul electric

Noah Damerow

Lavur da Matura

Per mia lavur da matura n’haja fabrichà ün cart eletric e descrit il process da lavur. Quist proget ha cumanzà cun ün vegl Golf cart chi m’ha servi da basa pella lavur. Il prüma n’haja demontà quel tant sco pussibel per pudair güdichar il stadi dal «chassis» e las parts electronicas. Lura n’haja planisà che müdamaints far vi quel e tils n’ha eir fat. Davo ch’eu n’ha gnü miss ad ir il «chassis» e montà tuot l’electronica, n’haja fat tests per verer cha tuot funcziuna. Ed uschea esgnü il di ch’eu n’ha pudü ir cun meis E-Power Electrocart...

Che es stat oriundamaing plü difficil co pensà?

Id es stat üna sfida da chattar roba per rimplazzar parts cun defets.

Fessast tü darcheu ün simil proget?

Schi, talas tematicas m’interessan propcha ed eu n’ha eir imprais bler cun far l’Electrocart.

Che t’ha plaschü il meglder da quista lavur?

Tuot quai chi ha gnü da chefar cun lavurs da saldar («schweissen»), pervi cha quai es stat alch nouv per mai chi m’ha fascinà.

Published in Blog Rumantsch

Hochalpines Institut Ftan AG • Institut Otalpin Ftan SA
Chalchera 154 • CH-7551 Ftan
Tel. +41 81 861 22 11
Diese E-Mail-Adresse ist vor Spambots geschützt! Zur Anzeige muss JavaScript eingeschaltet sein!www.hif.ch
Bürozeiten
Mo. – Fr. 08:00 -12:00 / 13:00 -17:00 Uhr


© 2018 - 2021 Hochalpines Institut Ftan AG